Treść strony: Tarcza antykryzysowa dla organizacji pozarządowych
TARCZA ANTYKRYZYSOWA DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Rząd Rzeczpospolitej Polskiej, w tym wicepremier prof. Piotr Gliński, Przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego, zauważając problemy III sektora, uwzględnił odpowiednie rozwiązania w znowelizowanej ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.; tzw. ustawa o COVID-19), które są bezpośrednio adresowane do organizacji pozarządowych i podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Jak przepisy ustawy wpływają na działanie III sektora?
- Możliwość dofinansowania kosztów wynagrodzeń pracowników NGO
W przypadku spadku przychodów z działalności statutowej w następstwie wystąpienia COVID-19 organizacje pozarządowe i inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego mogą skorzystać z dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników, należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne. Należy złożyć do powiatowego urzędu pracy (PUP) wniosek zgodny z wymogami wskazanymi w art. 15zze ust. 9 i 10 ustawy o COVID-19.
- Zwolnienie organizacji pozarządowych z nieopłaconych składek
Zwolnienie w całości lub w części z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. dla organizacji pozarządowych i podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego zgłaszających do ubezpieczenia społecznego poniżej 49 osób oraz dla spółdzielni socjalnych – bez względu na liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego.
- Uzyskanie korzystniejszych warunków finansowania dla podmiotów sektora ekonomii społecznej
Podmioty z sektora ekonomii społecznej uzyskały możliwość korzystania z nowych warunków zaciągania pożyczek, w tym:
- wydłużenia karencji w spłacie kapitału na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy (dla nowych pożyczek oraz już udzielonych, w których nie rozpoczęła się jeszcze spłata kapitału),
- maksymalnie 6-miesięcznych wakacji kredytowych (możliwość zawieszenia spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych – do uzgodnienia pomiędzy pośrednikiem i PES),
- dwukrotnego obniżenia oprocentowania na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy (dla nowych pożyczek oraz już udzielonych),
- w przypadku trudnej sytuacji finansowej PES, związanej z COVID-19, możliwość obniżenia oprocentowania do 0% na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy,
- wydłużenia okresu utworzenia miejsca pracy maksymalnie do 12 miesięcy (dodatkowo o 6 miesięcy – dla zawartych umów i nowych pożyczek zawieranych do 31.12.2020),
- wydłużenia okresu spłaty pożyczek o maksymalnie 12 miesięcy (dla Pożyczki na start i Pożyczki Rozwojowej).
- Możliwość rozłożenia na raty należności wobec ZUS-u lub zapłacenia jej później
Z tej możliwości skorzystają organizacje pozarządowe i podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w przypadku odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Wówczas należy złożyć wniosek wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego, wskazanego w art. 15zb ust. 2 ustawy o COVID-19, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu. W tym przypadku opłata prolongacyjna nie zostanie naliczona od należności za okres od 1 stycznia 2020 r
- Przesunięcie płatności podatku bez dodatkowych opłat
W przypadku wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty podatków stanowiących dochód budżetu państwa, złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19 albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, nie zostanie naliczona opłata prolongacyjna
- Zmiana w rozliczaniu wykonanych zadań publicznych
Jeżeli organizacje pozarządowe lub inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego wykonują zadania publiczne zlecone przez organy administracji publicznej, to organy te mogą w okresie obowiązywania stanu epidemicznego albo stanu epidemii oraz w terminie 30 dni następujących po ich odwołaniu:
- przedłużyć termin na złożenie sprawozdania z wykonania zadania;
- przedłużyć termin na rozliczenie dotacji udzielonej na realizację zadania;
- uznać za uzasadnione wydatki poniesione na sfinansowanie działań realizowanych w ramach zleconego zadania publicznego odwołanych w wyniku wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
- Realizacja zadań publicznych bez konkursu ofert
Organizacje pozarządowe mogą realizować zadania publiczne w celu zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 bez konieczności uczestniczenia w otwartym konkursie ofert. To organ wykonawczy samorządu terytorialnego określa tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania.
- Brak konieczności opłacania opłat audiowizualnych
W trakcie obowiązywania ustawy lub w terminie w niej wskazanym organizacje pozarządowe nie muszą płacić abonamentu RTV oraz opłat audiowizualnych
- Możliwość poinformowania urzędu o naruszeniu przepisów podatkowych w formie elektronicznej
W ten sposób przedstawiciele III sektora mogą bez przeszkód skorzystać z instytucji czynnego żalu i za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub portalu podatkowego, załatwić zaległe sprawy, licząc, że urząd odstąpi od ich ukarania. Muszą oczywiście dopełnić ciążących na nich obowiązków oraz wyrazić skruchę.
- Możliwość głosowania w fundacjach i stowarzyszeniach w formie elektronicznej
Władze fundacji i stowarzyszeń uzyskały możliwość głosowania za pomocą środków komunikacji elektronicznej w przypadku wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego
- Przedłużenie kadencji władz fundacji i stowarzyszeń
Kadencja władz fundacji lub innych ich organów, a także kadencja władz stowarzyszenia, upływające w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ulegają przedłużeniu do czasu wyboru organów na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
- Przekazanie 1% do czerwca 2020 r.
Umożliwiono podatnikom PIT przekazanie 1 proc. na rzecz organizacji pożytku publicznego w zeznaniu podatkowym złożonym do dnia 1 czerwca 2020 r. albo w korekcie tego zeznania złożonej do dnia 30 czerwca 2020 r
- Świadczenia na ochronę miejsc pracy
Organizacja pozarządowa oraz podmiot prowadzący działalność pożytku publicznego, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, może zwrócić się z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, w następstwie wystąpienia COVID-19
- Zwolnienie z podatku od nieruchomości lub przedłużenie terminów płatności rat tego podatku
Rada gminy w drodze uchwały może wprowadzić za część roku 2020, zwolnienia z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli lub przedłużyć terminy płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej niż do dnia 30 września 2020 r.
- Zmiana warunków lub terminu spłaty kredytu
Banki mogą wprowadzić zmiany polepszające sytuację kredytobiorców, którym udzielono kredytu przed dniem 8 marca 2020 r. oraz jeżeli zmiana taka jest uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r
- Zmiany w umowach o realizację zadania publicznego
Strony umowy, po stwierdzeniu, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19 mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie umowy, mogą dokonać zmiany tej umowy, w szczególności przez zmianę:
- terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowe zawieszenie wykonywania umowy lub jej części;
- sposobu wykonywania umowy lub jej części;
- zakresu wykonania umowy lub jej części.
Dotyczy to umów zawartych w okresie przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego z powodu COVID-19, jednak nie później niż do 31 grudnia 2020 r
- Pomniejszenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa
Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa należna za 2020 r. podlega pomniejszeniu proporcjonalnie do liczby dni w tym roku, w których obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii z powodu COVID-19. Warunkami jej obniżenia są: spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, zgłoszenie wniesienia opłaty w pomniejszonej wysokości staroście lub prezydentowi miasta na prawach powiatu, wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej, przed dniem 31 stycznia 2021 r.; a także brak zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.
- Niepobieranie czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie przypadających Skarbowi Państwa za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r.
Organy nie będą pobierać należności z tytułu umów najmu, dzierżawy lub użytkowania zawartych na okres co najmniej trzech miesięcy w odniesieniu do nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Warunkami uzyskania tego rodzaju wsparcia są: spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, zgłoszenie wnoszenia należności z pominięciem należności za wskazany we wniosku okres kolejnych trzech miesięcy staroście lub prezydentowi miasta na prawach powiatu, wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej, lub kierownikowi państwowej jednostki organizacyjnej, na rzecz której ustanowiono trwały zarząd na podstawie art. 45 ust. 1 lub art. 60 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, przed upływem terminu do ich wniesienia; a także brak zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.
- Pożyczka z Funduszu Pracy na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności statutowej
Organizacja pozarządowa oraz podmiot prowadzący działalność pożytku publicznego może ubiegać się o udzielenie przez starostę pożyczki do 5000 zł ze środków Funduszu Pracy na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej lub statutowej.
- Możliwość wydłużenia terminów na zamieszczenie sprawozdań merytorycznych i finansowych na stronie internetowej Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego może określić inny termin wypełniania przez organizacje pożytku publicznego obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 6 lub ust. 6b ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Więcej informacji pod adresem: https://www.gov.pl/web/pozytek/co-organizacje-pozarzadowe-zyskaly-dzieki-tarczy-antykryzysowej--aktualizacja
- autor: Anna Rojek